مفصل مچ پا از کنار هم قرار گرفتن سه استخوان درشت نی Tibia و نازک نی Fibula و تالوس یا قاپ Talus به وجود میاید. استخوان های درشت نی و نازک نی همراه یکدیگر یک گودی را در بالای مفصل درست میکنند که استخوان تالوس (قاپ) در زیر آن قرار میگیرد. این دو استخوان ،سه ناحیه یا قسمت را در بالای استخوان درست میکنند که عبارتند از :

 قوزک داخلی ( مالئول داخلی) Medial malleolus که در واقع پایین ترین قسمت درشت نی است که در قسمت داخل مچ پا قرار گرفته و هنگامی که پاها را جفت میکنیم به یکدیگر برخورد میکنند.

 قوزک خارجی ( مالئول لترال) Lateral malleolus که پایینترین قسمت نازک نی بوده و در قسمت خارجی مچ پا است.

 قوزک پشتی یا خلفی ( مالئول خلفی) Posterior malleolus که پایینترین قسمت درشت نی در ناحیه پشت مچ پا است.

در هر شکستگی مچ پا جراح مچ پا به غیر از درگیر شدن مفصل مچ پا معمولا مفصل دیگری هم درگیر میشود. این مفصل سندسموز Syndesmosis نام دارد. این مفصل در واقع محل اتصال پایینترین قسمت درشت نی و نازک نی است. این دو استخوان در ناحیه سندسموز به توسط لیگامان محکمی به یکدیگر متصل میشوند.

 

 تصویر رادیوگرافی یک مچ پای طبیعی

تصویر رادیوگرافی یک مچ پای طبیعی 

رادیوگرافی مچ پا

تصویر رادیوگرافی آسیب سندسموز و فاصله گرفتن درشت نی و نازک نی از یکدیگر 

رادیوگرافی مچ پا

یک شکستگی دو قوزکی مچ پا که در آن هم قوزک داخلی و هم قوزک خارجی شکسته و جابجا شده است

علائم شکستگی مچ پا

علائم شکستگی مچ پا ممکن است بسیار شبیه به یک پیچ خوردگی ساده مچ پا باشد. پس هر رگ به رگ یا پیچ خوردگی مچ پا باید به توسط پزشک معاینه شود.

در موارد شدیدتر مهمترین علائم یک مچ پای شکسته شامل درد شدید و فوری در محل شکستگی، تورم، کبودی و خون مردگی، حساسیت محل به لمس و فشار، عدم توانایی بیمار در وزن گذاشتن روی پای مبتلا و تغییر شکل ظاهری مفصل مچ پا است.

همچنین بخوانید :   گیر یا ایمپینجمنت مچ پا چیست

 

تشخیص شکستگی مچ پا

 مهمترین ابزار برای تشخیص این شکستگی استفاده از رادیوگرافی ساده است. پزشک معالج ممکن است از سی تی اسکن یا ام آر آی هم برای کمک به تشخیص یا برنامه ریزی برای درمان استفاده کند. درمان شکستگی های مچ پا بسته به محل شکستگی نوع درمان متفاوت است.

 

درمان شکستگی مچ پا

درمان شکستگی های مچ پا بسته به محل شکستگی، تعداد قطعات شکسته شده، مقدار جابجایی قطعات، درجه ناپایداری قطعات شکسته شده و عوامل دیگر متفاوت است. در زیر درمان هایی که برای انواع شکستگی های مچ پا انجام میشوند توضیح داده میشود.

 

درمان شکستگی قوزک خارجی در ناحیه مچ پا

 اگر شکستگی قوزک خارجی Lateral malleole جابجایی نداشته باشد و مچ پا پایدار باشد ( به این معنی که آسیب لیگامانی جدی که موجب ناپایداری مچ پا شود وجود نداشته باشد، پزشک معالج ممکن است برای تشخیص پایداری مفصل مچ پا از نوع بخصوصی از رادیوگرافی به نام رادیوگرافی استرسی استفاده کند که در آن از مچ پا در وضعیت های بخصوصی عکسبرداری میشود) برای درمان شکستگی قوزک خارجی معمولا مچ پا بمدت شش هفته به توسط یک آتل یا گچ بیحرکت میشود.

 تصویر رایوگرافی شکستگی قوزک خارجی

تصویر رایوگرافی شکستگی قوزک خارجی

 یک شکستگی قوزک خارجی

یک شکستگی قوزک خارجی 

در این مدت بهتر است بیمار از وزن گذاشتن روی پا اجتناب کند. در این مدت همچنین پزشک معالج بطور مکرر از مچ پا عکس برداری میکند تا مطمئن شود که شکستگی جابجا یی بعدی پیدا نکرده است.

اگر قطعات شکسته شده جابجا شده باشند یا مفصل مچ پا ناپایدار باشد باید برای درمان از جراحی استفاده کرد. برای تثبیت استخوان های شکسته شده در این ناحیه از پیچ و پلاک یا پیچ به تنهایی یا پین استفاده میشود.

 

درمان شکستگی های قوزک داخلی در ناحیه مچ پا

 اگر شکستگی قوزک داخلی Medial malleole جابجایی نداشته و پایدار باشد یا قطعه شکسته شده خیلی کوچک باشد درمان معمولا غیر جراحی است. ممکن است از یک رادیوگرافی استرسی برای بررسی پایداری مفصل استفاده شود.

 

برای درمان این نوع از شکستگی های قوزک داخلی معمولا مچ پا بمدت شش هفته به توسط یک آتل یا گچ بیحرکت میشود. در این مدت بیمار باید از وزن گذاشتن روی پا اجتناب کند.

 

همچنین در این مدت پزشک معالج بطور مکرر از مچ پا عکس برداری میکند تا مطمئن شود که شکستگی جابجا یی بعدی پیدا نکرده است.

اگر قطعات شکسته شده جابجا شده باشند یا مفصل مچ پا ناپایدار باشد باید برای درمان از جراحی استفاده کرد. گاهی حتی برای درمان شکستگی های بدون جابجایی نیز از جراحی استفاده میشود. ( به علت احتمال بالای جابجا شدن شکستگی در چند هفته اول بعد از شکستگی).

همچنین بخوانید :   پارگی تاندون آشیل - مقایسه ای بین درمان جراحی و غیر جراحی

برای تثبیت استخوان های شکسته شده در این ناحیه از پیچ به تنهایی یا همراه با پلاک یا پین و وایر استفاده میشود.

 شکستگی قوزک داخلی

شکستگی قوزک داخلی

 یک شکستگی قوزک داخلی

یک شکستگی قوزک داخلی

 درمان شکستگی قوزک داخلی مچ پا با دو عدد پیچ

درمان شکستگی قوزک داخلی مچ پا با دو عدد پیچ

 

درمان شکستگی قوزک خلفی در ناحیه مچ پا

  قوزک خلفی یا پشتی Posterior malleole در واقع قسمت پشتی پایین ترین ناحیه درشت نی است که سطح پشتی مفصل مچ پا را تشکیل میدهد. این شکستگی بندرت بصورت تنها و ایزوله دیده میشود و معمولا همراه با شکستگی قوزک خارجی یا داخلی است.

اگر قطعه شکسته و کنده شده قوزک خلفی بزرگ بوده و سطحی بیش از یک چهارم سطح مفصلی را از مچ پا کنده باشد، مفصل ناپایدار بوده و درمان باید به توسط عمل جراحی انجام شود. درمان های غیر جراحی و جراحی این شکستگی مانند شکستگی قوزک داخلی است.